Vorige week had ik de eer om mee te kijken met een reïntegratie-traject voor de jongens en meisjes van defensie. Deze club mensen volgen een traject van een paar weken om middels beweging zich emotioneel, mentaal en fysiek weer klaar te stomen om weer terug aan het werk te gaan.
Twee keer per week komen ze samen en gaan onder andere met onderwerpen als slaap, grenzen aangeven, weerbaarheid, balans en voeding aan de slag. Door middel van beweegsessies wordt het gedrag inzichtelijk waardoor dit makkelijker te veranderen is.
Een deelnemer vertelde mij hoe hij bij een 12 minuten loop zo ver ging dat hij moest overgeven. Zodra hij hoorde dat hij nog 1 minuut had, zette hij toch nog even aan. Dit verhaal inspireerde mij om een training te geven om te leren luisteren naar je lichaam.
De afgelopen decennia hebben we geleerd om veel met ons hoofd te werken. Kennis is macht, luidt niet voor niets het gezegde en we leven op dit moment in een ‘kenniseconomie’. Niet een ‘voeleconomie’. En die kennis heeft ons ook veel gebracht. Wat zouden we zijn zonder. Maar door onze cognitie te ontwikkelen, staan we minder in verbinding met ons lichaam, met ons gevoel. Kijk eens naar de aantallen van mensen die uitvallen wegens burn-out klachten. Je kan je afvragen, is dit de beste manier geweest. Zijn we niet te ver gegaan?
Nu snap ik ook dat als je voor defensie werkt, je een bepaalde taak hebt. Je hebt het land te verdedigen en zal dus in situaties komen waarbij je over je grenzen moet gaan. Zeker als het een zaak van leven of dood is, dan ga je niet eerst even rustig voelen. Dan ga je. Punt. En ik snap ook dat je getraind moet worden om dit aan te kunnen.
De training die ik bedacht was een fysiek zware training. Ik liet ze zelf inschatten wat zij dachten te bereiken in een bepaalde tijd. En hoe gaan ze ermee om. Hoe schatten ze zichzelf in? Schat je jezelf te hoog, of te laag in? En waarom doe je dat? Na de 15 minuten van intense work-out vroeg ik ze om op de grond te komen liggen, op hun rug met de ogen gesloten. En eens te voelen. Contact te maken met het lichaam. Van de hakken tot aan de kruin liepen we het hele lichaam langs. Ik vroeg ze stil te staan daar waar hun lichaam extra aandacht vroeg. Hoe is het om te luisteren naar je lichaam?
Als je zwaar fysiek getraind hebt, is het makkelijk om te luisteren. Je lichaam schreeuwt aan alle kanten. Hoe doe je dat als je niet zwaar traint? Hoe doe je het als je veel moet doen voor je werk. Je stress toeneemt en je alleen maar drukker en drukker wordt? Je lichaam geeft nog steeds heel de dag signalen, alleen iets minder hard. De kunst is om daar naar te leren luisteren.
Bij defensie was dit ook de opmerking die ik het meest hoorde: na een zware training voel ik wel de signalen. Maar niet als ik heel de dag achter mijn laptop zit.
En dat is precies mijn punt. Een zere rug, pijnlijke nek of hoofdpijn zijn al voldoende signalen. Maar dat vinden we dan niet nodig om naar te luisteren…
Wist je dat in 2018 38,5% van de vrouwen tussen de 35 – 39 jaar te maken met overspanningsklachten? In datzelfde jaar had ruim 20% van mannen tussen de 41 en 45 jaar deze klachten (cijfers van RIVM). Velen van ons lopen jaren met klachten die uiteindelijk leiden tot uitval. Blijkbaar moeten we ons helemaal tot het gaatje werken, tot we echt inzien dat het niet gaat. Wat mij betreft leren we al eerder te luisteren naar de klachten. De volksgezondheid zal er baat bij hebben.
